Veel Nederlanders hebben hartfalen zonder dat ze het weten. De Hartstichting vraagt dan ook aandacht voor deze ziekte, zodat mensen bij klachten sneller contact opnemen met een arts. De signalen van hartfalen lijken deels op die van andere ziekten. Mensen denken vaak dat de klachten niets met het hart te maken hebben en stellen een doktersbezoek uit. Daarom is er een test ontwikkeld, waarbij je na een paar vragen al weet of het verstandig is om een bezoek aan de huisarts te brengen.
Wat is hartfalen?
Er leven in ons land ongeveer 242.000 mensen met hartfalen en er sterven per dag gemiddeld 21 mensen aan deze aandoening. Bij hartfalen gaat de pompkracht van het hart achteruit. De oorzaak daarvan verschilt. Soms komt het door een hartspierziekte, maar het kan ook het gevolg zijn van een hartinfarct (1 op de 3 patiënten krijgt na een infarct te maken met hartfalen) of een te hoge bloeddruk. Hartfalen is helaas nog niet te genezen, al is het in sommige gevallen mogelijk om de oorzaak weg te nemen, zoals een zieke hartklep, een vernauwing van de kransslagader of hartritmestoornissen. In dat geval kan het hart eventueel herstellen.
Behandeling
In tegenstelling tot een hartinfarct of hartstilstand, die plotseling optreden, ontstaat hartfalen meestal sluipend. De pompfunctie neemt langzaam af en leidt in het begin alleen tot klachten als je actief bent. Echter, hoe eerder behandeling van hartfalen begint, hoe beter. Er is zeker iets aan de klachten te doen. De behandeling van hartfalen bestaat uit medicatie en adviezen op het gebied van leefstijl. Andere mogelijkheden zijn het plaatsen van een pacemaker of ICD of, in zeldzame gevallen, stamceltherapie, steunhart en harttransplantatie. De Hartstichting ondersteunt verschillende wetenschappelijk onderzoeken naar betere behandelingen van hartfalen.
Hartenkaart
De Hartstichting heeft met een aantal huisartsen de Hartenkaart ontwikkeld. Door het invullen van de Hartenkaart kom je erachter of je klachten te maken zouden kunnen hebben met je hart. Het gaat dan bijvoorbeeld om vermoeidheid, gezwollen enkels of kortademigheid. Dat zijn niet altijd tekenen van ouderdom, deze klachten kunnen ook wijzen op hartfalen. En het is natuurlijk goed om dat op tijd te ontdekken en daar naar te handelen. Je kunt de Hartenkaart online invullen, maar voor wie het makkelijker vindt plaatsen we de test hieronder:
De test:
Hoe vaak ga je per nacht uit bed om te plassen?
A. 3 keer of vaker
B. 2 keer
C. 0 of 1 keer
Slaap je wel eens met twee hoofdkussens omdat je anders benauwd wordt of gaat hoesten?
A. Ja, vaak
B. Ja, soms
C. Nee, nooit
Zie je een duidelijke afdruk van je sokken op je enkels als je je sokken uitdoet?
A. Ja, vaak
B. Ja, soms
C. Nee, nooit
Kan je nog net zo goed actief bezig zijn als een paar maanden geleden?
A. Nee, minder goed
B. Nee, soms minder goed
C. Ja, hetzelfde of beter
Hoeveel trappen kun je oplopen zonder dat je tussendoor moet stoppen om op adem te komen?
A. 0
B. 1 of 2
C. 3 of meer
Word je kortademig als je haast hebt (bijvoorbeeld als je naar de trein rent)?
A. Ja, vaak wel
B. Ja, soms
C. Nee, nooit
Hoe is je snelheid met fietsen of wandelen als je dat vergelijkt met andere mensen van je leeftijd?
A. Vaak langzamer
B. Soms langzamer
C. Vaak hetzelfde of sneller
Uitslag:
Hoe vaak heb je A aangekruist? Hoe vaak heb je B aangekruist? Tel dit bij elkaar op. Is dit samen 2 of hoger? Maak dan een afspraak met je huisarts en vraag of je klachten door je hart zouden kunnen komen.
Leven met hartfalen
Hartfalen heeft gevolgen voor je dagelijks leven. Zo ben je vaak sneller moe en kortademig. Meestal kun je gewoon blijven werken, al is dat natuurlijk afhankelijk van de ernst van de aandoening. Soms is het beter om minder uren te werken, de uren anders te verdelen of het werk aan te passen. Of je mag autorijden, hangt af van de ernst van het hartfalen. Het CBR bepaalt dit. Bij ernstig hartfalen mag je niet meer rijden. Bij licht hartfalen hangt het af van het soort rijbewijs dat je hebt. Voor beroepschauffeurs gelden strengere regels dan voor privéchauffeurs. Bij hartfalen kun je ’s nachts last hebben van benauwdheid en hoestaanvallen. Als je op meerdere kussens slaapt, kan dat de klachten verminderen. Een gezonde levensstijl is enorm belangrijk. Er gelden speciale voedingsadviezen. Teveel zout en vocht kunnen het hart extra belasten. Als je vocht vasthoudt word je zwaarder. Daarom is het verstandig om jezelf regelmatig te wegen. Ook overgewicht is een extra belasting voor het hart. Gezond eten en genoeg bewegen kunnen ervoor zorgen dat je afvalt. Bij hartfalen moet je een goede balans vinden tussen rust en bewegen. Hoeveel je kunt bewegen hangt af van je klachten, maar probeer iedere dag iets te ondernemen.
Bron en foto’s: Hartnieuws Hartstichting
